در ابتدای نشست محمد آقاسی با نگاهی به روند اثر ظهور فناوری بر زندگی روزانهی افراد گفت: ابتدا در یک کوچه یک نفر تلفن داشت. یا خط تلفن به عنوان اپشن و ویژگی روی منازل بود. این تلفن کم کم به بقالی محل منتقل شد تا همه بتوانند استفاده کنند. بعد از آن دکه های تلفن عمومی آمد که تنها تماس خروجی داشت. با تغییر نیاز مردم یک ایستگاه های مخابرات شکل گرفت که احتمال شنیده شدن توسط اپراتور وجود داشت. یعنی میخواهم بگویم که فضای خصوصی به این صورت وجود نداشت. این روند تغییر ادامه پیدا کرد تا اینکه هر منزلی تلفن داشت و کم کم هر فرد تلفن داشت و هم اکنون هم تلفن های هوشمند شکل گرفته است و مورد استفاده عمومی قرار میگیرد. ظهور فناوری زندگی روزانهی ما را تغییر داده است.
وی افزود: فناوری و تغییر سبک زندگی به طور مستقیم به یکدیگر وابسته هستند و تاثیرات گستردهای بر یکدیگر دارند. فناوری با ارائه ابزارها و راهکارهای جدید، توانایی تغییر و بهبود سبک زندگی افراد را افزایش میدهد. به عنوان مثال، فناوری ارتباطات مانند اینترنت و شبکههای اجتماعی، روشهای نوین برای ارتباط، کارآفرینی، آموزش و تفریح فراهم میکند که تاثیر بسزایی بر سبک زندگی افراد دارد. از طرف دیگر، تغییرات در سبک زندگی میتواند نیازمندیهای جدید برای فناوری ایجاد کند. به عنوان مثال، افزایش استفاده از خودروهای الکتریکی به دلیل حفظ محیط زیست، نیاز به توسعه فناوریهای باتری و شارژ سریع را افزایش داده است. بنابراین، فناوری و تغییرات در سبک زندگی به طور همزمان تأثیرات مثبت و منفی بر یکدیگر دارند و این تعامل میتواند به بهبود کیفیت زندگی انسانها کمک کند.
در ادامهی این جلسه آقاسی با توضیح هتروتوپیا گفت: هتروتوپیا به معنی دگرفضاست. در مقابل اتوپیا به معنای مدینه فاضله یا آرمان شهر من به کار میبرم. این اصطلاح را از «میشل فوکو» به عاریه گرفتم. به بیانی ساده و دمدستی هتروتوپیا مفهومی است که برای توصیف برخی فضاهای نهادی و گفتمانی که به نوعی «دیگری» محسوب میشوند، استفاده میشود؛ فضاهای مشوشکننده، پرتاثیر، نامنطبق، متناقض یا تغییردهنده. هتروتوپیاها جهانهایی درون جهانهای دیگر هستند که چیزهای بیرونی را بازتاب میدهند و آشفته میکنند. کشتیها، قبرستانها، میخانهها، فاحشهخانهها، زندانها، باغهای باستانی، هفتهبازارها، حمامهای عمومی و… نمونههای هتروتوپیا هستند. مثلا سالها قبل که تازه وایبر شکل گرفته بود پیامی از طرف یک خانمی با پوشش نامناسب برای من آمد. بعد از دیدن پیام متوجه شدم دانشجویم است. یعنی دانشجویی که ملزم است در دانشگاه با پوشش خاصی بیاید در یک دیگر فضا با پوشش مورد سلیقه ی خودش وارد میشود.
کتاب «هتروتوپیای ایرانی» با هدف برداشتن گامی در راستای غنابخشی به مطالعات رسانه و با موضوع شناسایی، بررسی، تحلیل و نقد رسانههای نوین و پدیدههای ارتباطی در مجموعهکتابهای «رسانا» نشر آرمان منتشر شده است.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با معرفی کتاب « هتروتوپیای ایرانی» در ادامه افزود: کتاب «هتروتوپیای ایرانی» با هدف برداشتن گامی در راستای غنابخشی به مطالعات رسانه و با موضوع شناسایی، بررسی، تحلیل و نقد رسانههای نوین و پدیدههای ارتباطی در مجموعهکتابهای «رسانا» نشر آرمان منتشر شده است. این کتاب با ۵ روایت معتبر درمورد زندگی مجازی ایرانی آغاز شده و سپس مقصود خود از عبارت «هتروتوپیای ایرانی» را توضیح داده است. «اثر تلگرامی و شکلگیری سونامی افکار عمومی» عنوان فصل بعدی این کتاب است. در انتهای کتاب هم با پرداختن به موضوعهای افکار عمومی اعتراضی ایرانی و نگرش دانشجویان به تأثیر شبکههای مجازی بر روابط خانوادگی به پایان رسانده شده است.
وی در ادامه عنوان کرد: عرصه عمومی به جایی گفته میشود که مردم در آن حرف میزنند و مکالمه رخ میدهد. مثلا در انقلاب فرانسه گفته می شود ۸۰۰ کافه اثرگذار بوده است. بعد از دوران کرونا که کافه ها به پیاده روها در ایران کشیده شد تقریبا به همان عرصهی عمومی میرسیم. کم کم با بروز و ظهور اینترنت ما یک عرصهی عمومی مجازی پیدا کردیم. سابق بر این نیاز بود که هر کس علاقه به خبر دارد برود درس روزنامه نگاری بخواند و چندین سال در عرصهی روزنامه به قولی خاک صحنه بخورد و یا اگر علاقه به نوشتن داشت به صورت دفتر خاطره نویسی تمرینی بکند. اما بعدها ما یک فضایی پیدا کردیم به اسم وبلاگ. وبلاگ به ما اجازه میداد روزنوشت های خود را بدون محدودیتهای روزنامهها و زحمت چاپ و تایید به راحتی در اختیار همگان بگذاریم. این روند تغییر پیدا کرد تا امروز که افراد زیادی در شبکه های اجتماعی مختلف کانال و صفحات شخصی خودشان را دارند. این روند تا حدی جدی شد که مفهومی که در گذشته به عنوان دروازه بانی خبر داشتیم را عرصه ی عمومی مجازی تعیین میکند. یعنی رسانه های قوی و دولتها مجبورند به خاطر یک فیلمی کم کیفیت اما پر بازخورد پاسخگو باشند. همین روند باعث شد که در سال ۹۶ بگویند انتخابات تلگرامی داشتیم. به این معنا که گروه ها و کانال های تلگرام رئیس جمهوری منتخب آن دوره را تعیین کردند.