یکی از مهمترین گامها در انجام پژوهش در هر حوزهای آشنایی با وضعیت و پیشینه پژوهش در آن زمینه است. این مهم موجب شد گروه مطالعات بنیادین پژوهشگاه فضای مجازی که یکی از رسالتهای اصلی آن پژوهش در زمینه «فلسفه فضای مجازی» است، وضعیتشناسی پژوهشهای حوزه فلسفه فضای مجازی در کشور را در دستور کار خود قرار دهد. در این راستا ابتدا با بررسی پایگاههای مهم نمایه کننده مقالات علمی، تلاش شد مجموعهای مناسب از مقالات این حوزه استخراج شود. در کنار این اقدام، از منابع دیگری همچون آرشیو برخی مجلات نیز برای یافتن مقالات استفاده کردهایم. شایان ذکر است از آنجا که ما به دنبال یافتن وضعیت پژوهش و پژوهشگران در این حوزه بودیم، تصمیم گرفتیم به صورت خاص آثار ترجمهای را که از نظر ما الزما کار پژوهشی -به معنای خاص مد نظر این پژوهش- محسوب نمیشود را در مجموعه موارد احصاء شده به شمار نیاوریم. در گام بعدی به سراغ پایاننامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری نگاشته شده در این حوزه رفتهایم. البته در ارتباط با احصاء پایاننامهها و رسالهها کار دشوارتری پیش روی ما بود. متاسفانه هنوز پایگاه واحدی که بتوان در مورد پایاننامهها و رساله های انجام شده به آن اعتماد کرد در کشور وجود ندارد و هنوز هم هستند دانشگاه هایی که دانشجویان را ملزم به ثبت پایاننامهها و رسالههای خود در سامانه ثبت رسالههای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک) نمیکنند. البته که هر چه عقبتر میرویم وضعیت دسترسی به آنها بدتر نیز میشود. ما برای اینکه احصاء اولیه این پژوهش نسبتا قابل اعتماد باشد تلاش کردیم علاوه بر چند پایگاه ثبت کننده رساله ها و پایاننامهها، اطلاعات مربوط به آنها را از پایگاههای دانشگاهی نیز پیگیر شویم.
آنچه پیش روی مخاطب این اثر قرار دارد غالبا حاصل تلاشهای همکاران بنده آقایان سیدعلی حسینی دانشجوی دکتری حکمت متعالیه و دکتر سید جمال قریشی است که با توجه به اینکه هر دو بزرگوار متخصص حوزههای مختلف فلسفی هستند، امید میرود ماحصل کار از جامعیت قابل قبولی برخوردار باشد.
نکته قابل ذکر در خصوص مقالات مورد بررسی در این اثر این است که ما به دلیل تاکیدی که بر وجه علمی پژوهش ها داشتهایم، صرفا مقالات علمی-پژوهشی و علمی-ترویجی را مد نظر داشتهایم.
در پایان تاکید میکنیم که علی رغم تلاشهای صورت گرفته در جهت جامعیت احصاء پژوهشها، بعید نیست به دلایل مختلف، پژوهشی از چشمان ما دور مانده باشد، فلذا از تمامی مخاطبین این پژوهش خواهشمندیم چنانچه اثری از ایشان یا سایر محققان مورد غفلت واقع شده بود حتما با ما در میان بگذارند تا در نسخههای آیندهی این وضعیتشناسی لحاظ گردد. ما تلاش داریم انشاالله این وضعیتشناسی را در فواصل منظم (احتمالا شش ماهه) روزآمد نماییم و نسخه جدید را با رفع نواقص نسخهی پیشین و همچنین افزودن پژوهشهای جدید به علاقمندان عرصه پژوهشهای فلسفی فضای مجازی ارائه نماییم.