سیستم i-voting در استونی بیش از 15 سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرد و به شهروندان اجازه می‌دهد با استفاده از کارت هوشمند صادرشده توسط دولت، از خانه و با استفاده از رایانه رأی دهند. در حال حاضر 46.7٪ از جمعیت این کشور از این سیستم استفاده می‌کنند، رقمی که طی سال‌ها به طور مداوم افزایش یافته است.
اما چرا استونی تنها کشوری است که از سیستم آنلاین رأی‌گیری استفاده می‌کند؟
عدم استفاده از سیستم آنلاین رأی‌گیری به‌خاطر مشکل این فناوری نیست؛ زیرا سیستم i-voting برای استفاده هر دولتی در جهان با منبع آزاد تهیه شده است. مانع واقعی فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای کارکرد این سیستم است؛ زیرا ساکنان باید با هویت الکترونیکی و اطلاعات شخصی خود به دولت اعتماد کنند و این امر باید توسط دولت‌ها فراهم گردد. فرسایش اعتماد به دولت‌های سراسر جهان و به ویژه ایالات متحده باعث ایجاد سد معبر برای فناوری‌های متمرکز مانند برنامه‌های ردیابی ویروس کرونا شده است. برای این‌که دولت‌ها بتوانند فناوری را در بالاترین سطح ممکن در زندگی افراد و جامعه پیاده کنند و مشکلاتی از قبیل رأی‌گیری در هنگام شیوع بیماری همه‌گیر را مرتفع نمایند، باید روابط خود را با شهروندان از طریق افزایش شفافیت تنظیم کنند.
چالش‌های رأی‌گیری در ایالات متحده در طی همه گیری به لطف رأی‌گیری آشفته اولیه در جورجیا، در انتخابات 2020 بسیار برجسته شد. رأی‌دهندگان با صفوف عظیم و تأخیرهای طولانی مواجه شدند، دستگاه‌های رأی‌گیری الکترونیکی معیوب و مشکلات لجستیکی در ارائه برگه‌های رأی از جمله مشکلاتی بود این ایالت با آن مواجه بود.
در همین حال، ابتکار عمل الکترونیکی استونی این کشور را به یکی از کشورهای طرفدار فناوری در جهان تبدیل کرده است. محور اصلی این برنامه یک کارت شناسایی ملی با یک تراشه است که از رمزگذاری کلید عمومی[۱] 2048 بیتی استفاده می‌کند. مردم می‌توانند از این کارت به عنوان مدرک شناسایی معتبر در طیف وسیعی از خدمات دولت استونی استفاده کنند مانند کارت بهداشت ملی، دسترسی به حساب‌های بانکی خود، امضای دیجیتالی اسناد، پرداخت مالیات و حتی رأی‌گیری الکترونیکی.
i-voting:
برنامهi-voting در سال 2005 و با انتخابات محلی آغاز شد. در آن سال افراد زیادی از آن استفاده نکردند، اما با هر انتخابات تعداد آن‌ها افزایش یافته است.
امروز، دو روش وجود دارد که فردی در استونی بتواند هویت خود را برای رأی دادن تأیید کند:
اولین مورد، استفاده مستقیم از کارت شناسایی الکترونیکی آن‌ها است. در استونی، بیشتر لپ‌تاپ‌ها اکنون با یک کارت‌خوان یکپارچه به فروش می‌رسند؛ اگرچه مردم می‌توانند یک دستگاه خواننده خارجی تهیه کنند که قیمت آن معمولاً در حدود 15 دلار است. برای رأی دادن، افراد برنامه رأی‌گیری را بارگیری می‌کنند و سپس با کارت خود وارد سیستم می‌شوند. این برنامه بلافاصله منطقه رأی دادن کاربر را تشخیص می‌دهد و لیستی از دفاتر و نامزدها را به شما معرفی می‌کند. پس از انتخاب نامزدهای مورد نظر، برنامه از آن‌ها می‌خواهد تا گزینه‌های خود را تأیید کنند. آخرین مرحله وارد کردن کد پین آن‌ها است که به عنوان یک امضای الزام‌آور قانونی عمل می‌کند. پس از ثبت رأی، یک کد QR ظاهر می‌شود، که رأی‌دهنده می‌تواند با تلفن هوشمند خود اسکن کند تا رأی خود را شمرده و اطمینان حاصل کند که به درستی ثبت شده است. در طول دوره رأی‌دهی 10 روزه، رأی‌دهندگان می‌توانند به سیستم بازگردند و رأی خود را به تعداد دلخواه قبل از مهلت نهایی تغییر دهند.
مورد دوم، رأی‌گیری در رایانه است که به جای کارت شناسایی با استفاده از تلفن هوشمند قابل تأیید می‌باشد. شرکت‌های مخابراتی در استونی سیم‌کارت‌های ویژه‌ای را که دارای همان شناسه دولتی است، می‌فروشند. کاربران با استفاده از کارت‌های هوشمند الکترونیکی خود سیم‌کارت‌ها را خریداری کرده و آن‌ها را به حساب‌های دولتی خود لینک می‌کنند. سپس از سیم‌کارت برای احراز هویت شخصی هنگام رأی‌گیری آنلاین استفاده می‌شود.
برای ایجاد اعتماد، دولت استونی همه کدهای سیستم رأی‌گیری خود را در GitHub قرار داده است. هر شهروند به مرکز داده خود دسترسی دارد که به وی امکان می‌دهد ببیند دولت چه اطلاعات شخصی دارد و چگونه از آن استفاده می‌کند.
در حال حاضر، سیستم رأی‌گیری اینترنتی برای تقریباً نیمی از مردم جایگزین رأی‌گیری از طریق پست در استونی شده است. نیمی دیگر هنوز به یک مرکز رأی‌گیری عمومی می‌روند و به روش سنتی رأی می‌دهند. این کشور هیچ نتیجه‌ای قبل از کسب آراء نهایی منتشر نمی‌کند.
